Onlangs heeft de rechtbank Zeeland-West-Brabant een uitspraak gewezen over de opheffing van de ondertoezichtstelling (OTS) op het verzoek van een minderjarige zelf (Rechtbank Zeeland-West-Brabant 31 januari 2022, ECLI:NL:RBZWB:2022:71).
De minderjarige heeft in deze zaak onderbouwd waarom hij de OTS niet meer nodig vindt. Ook de Raad voor de Kinderbescherming (de Raad) ziet de noodzaak van een OTS niet meer. De rechter heeft het verzoek van de minderjarige toegewezen, ondanks dat de gecertificeerde instelling (GI) verlenging van de OTS wel noodzakelijk achtte. Hoe komt de rechter tot zijn oordeel van het opleggen van een OTS, welke partijen spelen daarbij een rol en wanneer kan de OTS worden opgeheven?
Ondertoezichtstelling
De OTS is een kinderbeschermingsmaatregel die de kinderrechter kan opleggen. De wettelijke grondslag van de OTS is te vinden in art. 255 boek 1 Burgerlijk Wetboek (BW). Uit dit artikel volgen drie voorwaarden voor het opleggen van de OTS:
- Allereerst dient de minderjarige zodanig op te groeien dat hij in zijn ontwikkeling ernstig wordt bedreigd. Denk hierbij aan opvoedproblemen, mishandeling of ernstige problemen bij de minderjarige zelf.
- De noodzakelijke zorg die nodig is voor het wegnemen van de bedreiging, wordt niet of onvoldoende geaccepteerd door de ouders of de minderjarige. Dit houdt volgens de Hoge Raad in dat het niet slechts gaat om de bereidheid om de zorg te accepteren, maar ook om het daadwerkelijk benutten van die zorg (HR 16 februari 2018, ECLI:NL:HR:2018:218).
- Ten derde wordt er verwacht dat de ouders na een bepaalde tijd weer in staat zijn om de verantwoordelijkheid te dragen voor de opvoeding en verzorging van de minderjarige.
Gecertificeerde instelling
Als er voldaan is aan de voorwaarden, kan de kinderrechter de OTS uitspreken en deze wordt vervolgens uitgevoerd door een gecertificeerde instelling (GI). GI’s bieden jeugdbescherming en jeugdreclassering. De GI voert zelf geen jeugdhulp uit. Na uitspraak van de OTS komt een gezinsvoogd het gezin begeleiden.
Raad voor de Kinderbescherming
De Raad is een dienst van het Ministerie van Justitie en Veiligheid en helpt kinderen bij wie de opvoeding en ontwikkeling in gevaar komt. Uit art. 810 Wetboek van Burgerlijke Rechtsvordering (Rv) volgt dat de kinderrechter in zaken over OTS het advies van de Raad kan inwinnen en dit advies kan gebruiken voor de beoordeling van bijvoorbeeld een verzoek tot het opheffen van de OTS.
Opheffen ondertoezichtstelling en de uitspraak
De OTS kan worden opgeheven op verzoek van de GI, de Raad, een met het gezag belaste ouder of de minderjarige van twaalf jaar of ouder. Dit volgt uit art. 261 boek 1 BW. Verder moet er niet langer worden voldaan aan de drie voorwaarden voor OTS uit art. 255 boek 1 BW.
Opmerkelijk is dat in de uitspraak van 31 december 2021 de minderjarige het verzoek tot opheffing heeft gedaan. De minderjarige geeft aan dat hij, na lange tijd geen contact te hebben gehad met zijn moeder, het contact met haar weer wil opbouwen, zonder de druk van een OTS. Hij benoemt ook dat hij bereid is om ook in de toekomst gesprekken te hebben met de jeugdorganisatie die hem heeft begeleid tijdens de OTS. De moeder geeft aan dat zij bang is dat de hulp wegvalt zonder OTS. Het lijkt de vader beter voor zijn zoon als er geen OTS meer is. De GI vindt dat verlenging van de OTS wel noodzakelijk aangezien de GI het zorgelijk vindt dat de minderjarige al bijna een jaar geen contact heeft gehad met de moeder. De Raad ziet daarentegen de noodzaak voor OTS niet meer.
De kinderrechter beaamt dat het zorgelijk is dat de minderjarige zo lang geen contact heeft gehad met zijn moeder, maar stemt verder in met wat de minderjarige heeft aangevoerd. De kinderrechter is van mening dat de minderjarige heeft laten zien dat er ook zonder OTS gewerkt kan worden aan de zorgen die er zijn. De kinderrechter heeft daarin vertrouwen en oordeelt dan ook dat er niet langer wordt voldaan aan de voorwaarden voor een OTS. De kinderrechter heeft de OTS per direct opgeheven.
Voor de gehele uitspraak, zie: https://uitspraken.rechtspraak.nl/inziendocument?id=ECLI:NL:RBZWB:2022:71
Kadanz Advocaten behandelt zaken die betrekking hebben op jeugdbescherming, zoals ondertoezichtstelling en uithuisplaatsing. Voor meer informatie bel gerust: 085-0769036 of info@kadanzadvocaten.nl https://www.kadanzadvocaten.nl U kunt bij ons terecht als u op zoek bent naar een gespecialiseerde advocaat jeugdrecht.