Vereenvoudigde WIA-beoordeling voor 60-plussers

Na twee jaar ziekte moet worden beoordeeld of een werknemer in aanmerking komt voor een arbeidsongeschiktheidsuitkering (WIA). Bij deze beoordeling hoort een sociaal-medische beoordeling door een verzekeringsarts en een arbeidsdeskundige. Het UWV heeft te kampen met een tekort aan verzekeringsartsen. Er zijn o.a. hierdoor grote achterstanden bij de (her) beoordelingen of iemand al dan niet in aanmerking komt voor een WIA-uitkering. Op 1 oktober 2022 is het UWV begonnen met een vereenvoudigde WIA-beoordeling voor 60-plussers. Het gaat om een tijdelijke maatregel die – vooralsnog – loopt tot en met 31 december 2023. Lees meer over deze maatregel in deze bijdrage.

Achterstanden

Normaal gesproken kan na 104 weken arbeidsongeschiktheid de werkgever stoppen het betalen van het loon. Dat kan anders zijn als er bijvoorbeeld op grond van de CAO ook het derde ziektejaar een verplichting is tot loonbetaling. Of als er voor einde wachttijd door het UWV een loonsanctie is opgelegd. Met de WIA-aanvraag moet de arbeidsongeschikte werknemer dus duidelijkheid krijgen hoe zijn inkomenssituatie zal zijn. Uit de brief (kamerbrief) van 26 augustus 2022 van het Ministerie van Sociale Zeken en Werkgelegenheid blijkt dat slechts 30% van de WIA-aanvragen tijdig worden afgehandeld. Veel werknemers en werkgevers moeten dan ook langer wachten dan de daarvoor geldende termijn van 8 weken. De gemiddelde wachttijd bedraagt thans 18 weken. Ook de herbeoordelingen laten te lang op zich wachten. Omdat het UWV niet tijdig kan beslissen, neemt het aantal dwangsommen dat het UWV moet betalen toe.  Deze dwangsommen missen echter hun doel zo blijkt uit de kamerbrief. Omdat het UWV eenvoudigweg niet voldoende capaciteit heeft om alle aanvragen af te handelen, hebben de dwangsommen enkel het effect dat de ene aanvraag met prioriteit wordt afgehandeld ten koste van een andere.

Onzekerheid

Zoals hiervoor al uiteengezet zou er na 104 weken duidelijkheid moeten zijn. Door de achterstanden bij het UWV blijft de werknemer en werkgever echter in onzekerheid zitten. De loondoorbetalingverplichting is gestopt. De werknemer krijgt echter nog geen duidelijkheid of hij een uitkering krijgt en hoe hoog die zal zijn.  Ook de werkgever blijft in het ongewisse of hij het ontslag al kan aanvragen. De WIA-beoordeling is nu eenmaal van belang bij deze aanvraag. Om een werknemer tegemoet te komen, wordt door het UWV een voorschot betaald. Deze voorschotten worden in tegenstelling tot voorheen het geval was niet meer teruggevorderd als blijkt dat een werknemer bij de WIA-beoordeling toch geen recht op een WIA-uitkering heeft. Het is overigens tijdelijke (van 1 januari 2020 tot en met 31 december 2022) regeling. Het is dan ook ieders belang (werknemer, werkgever en UWV) dat de achterstanden bij het UWV snel worden weggewerkt. Een van de maatregelen daartoe is de vereenvoudigde WIA-beoordeling voor 60-plussers.

De maatregel

De maatregel houdt in dat 60-plussers (tijdelijk) anders worden beoordeeld bij de WIA-claimbeoordeling dan jongere werknemers.  Zij worden alleen nog maar beoordeeld door een arbeidsdeskundige. Er wordt in beginsel geen sociaal-medische beoordeling meer door een verzekeringsarts verricht. Wel komt er nog een verzekeringsarts in beeld als de bedrijfsarts in het re-integratieverslag tot de conclusie is gekomen dat er geen benutbare mogelijkheden zijn. Zoals ook nu het geval is, bekijkt de verzekeringsarts dan of het oordeel van de bedrijfsarts plausibel is en zo ja, of er ook sprake is van duurzame arbeidsongeschiktheid. Waarna een IVA-uitkering kan worden toegekend. Er is gekozen om de grens bij 60 jaar en ouder te leggen omdat de kans om weer te gaan werken voor hen kleiner is dan jongere WIA-uitkeringsgerechtigden. Deze groep heeft ook minder snel te maken met een grotere inkomstenterugval. Oudere werknemers hebben over het algemeen namelijk een lang arbeidsverleden. De loongerelateerde fase duurt dan ook langer en er is in deze fase in tegenstelling tot de vervolguitkering geen verschil in hoogte van de uitkering tussen gedeeltelijke of volledige arbeidsongeschiktheid. De vereenvoudigde beoordeling kan overigens alleen plaatsvinden als de werknemer en de werkgever daarmee instemmen. Dus werkgever en werknemer kunnen nog vragen om een reguliere beoordeling.

Zoals  al gezegd is de maatregel op 1 oktober 2022 ingegaan. Heeft u vragen over de vereenvoudigde WIA-beoordeling voor 60-plussers neem dan contact op met mr. Pieter van der Meulen van Kadanz Advocaten. Hij is gespecialiseerd in WIA-beoordelingen en hij voert veelvuldig procedures voor werknemers  tegen beslissingen van het UWV.