Huwelijkse schulden, hoe zit het ook al weer?

Het huwelijksgoederenrecht, een saai onderwerp waarover je liever niet nadenkt als je in het huwelijk treedt. Toch is het van groot belang om uit te zoeken wat de zakelijke gevolgen van een huwelijk zijn. Als je niets regelt, geldt namelijk automatisch het wettelijke systeem. Dat kan grote gevolgen hebben, zeker als je aanstaande echtgeno(o)t(e) schulden heeft, waarvan jij niets wist.

Huwelijk vanaf 1 januari 2018

Vanaf 1 januari 2018 is het huwelijksgoederenrecht veranderd. Voor huwelijken die gesloten zijn na 1 januari 2018 verandert er veel. Kort gezegd: Het is niet meer vanzelfsprekend dat alle goederen in de gemeenschap van goederen vallen.

Voor huwelijken gesloten ná 1 januari 2018 blijven de volgende goederen buiten de gemeenschap van goederen:

Aanbrengsten ten huwelijk

Erfrechten, ontvangen voor, of tijdens het huwelijk

Giften, ontvangen voor of tijdens het huwelijk

Bovengenoemde goederen vallen niet in de gemeenschap van goederen en worden dus bij echtscheiding niet meer bij helfte gedeeld. U doet er verstandig aan om goed vast te leggen wat u hebt ontvangen of aangebracht ten huwelijk. In de wet staat namelijk dat alle goederen waarvan u niet kunt bewijzen dat ze in privé zijn ontvangen, of zijn aangebracht, in principe gemeenschappelijk zijn.

Het idee achter het nieuwe huwelijksgoederenrecht is dat alles waarvoor partijen zich in het huwelijk samen hebben ingespannen, in de gemeenschap van goederen valt en dus samen wordt gedeeld. Alle e goederen die één partij zomaar in de schoot worden geworpen, blijven van van die partij en worden dus niet gedeeld met de ander.

Enkele voorbeelden: Partijen zijn gehuwd na 1 januari 2018. De man ontvangt als huwelijkskado een schilderij van zijn ouders. Valt dat schilderij in de gemeenschap van goederen? Nee, het is een gift persoonlijk aan de man en bij een scheiding komt het dus toe aan de man, zonder dat hij de waarde met de vrouw moet delen. Ik ga er vanuit dat de man nog kan bewijzen dat het schilderij persoonlijk aan hem is geschonken.

De vrouw heeft vóór het huwelijk een huis van Euro 300.000. Zij trouwt na 1 januari 2018 in gemeenschap van goederen, verkoopt haar huis en tijdens het huwelijk koopt zij met de waarde van het eerste huis een ander huis van Euro 300.000. Het tweede huis komt bij een scheiding volledig toe aan de vrouw omdat het tweede huis is vervangen door het eerste huis en het eerste huis is door de vrouw ten huwelijk aangebracht. Voor huwelijken die gesloten zijn vóór 1 januari 2018 zou gelden dat het tweede huis in de gemeenschap van goederen zou zijn gevallen en dat de vrouw het tweede huis, ofwel de waarde daarvan, moet delen met de man.   

Maar hoe zit het dan met schulden?

Een voorbeeld: Een man, gehuwd na 1 januari 2018, sluit tijdens het huwelijk een lening om voor zichzelf een auto te kopen. Is die lening een privé schuld of een gemeenschapsschuld? De schuld is aangegaan tijdens het huwelijk en is dus een gemeenschapsschuld.

Een vrouw heeft een studieschuld voordat zij in het huwelijk treedt, daarna trouwt zij. Is die schuld een gemeenschapsschuld of een privé schuld voor de vrouw? Voor een huwelijk na 1 januari 2018 betreft het een privéschuld. De vrouw moet deze schuld dus betalen. Maar wat nu als partijen samen deze studieschuld van de vrouw hebben afbetaald tijdens het huwelijk? De man heeft dan recht op vergoeding van hetgeen hij mede heeft afgelost. De vrouw zal hem dus een deel van de aflossing moeten terugbetalen.

Stel, de man heeft een schuld voorafgaand aan het huwelijk. Hij treedt in het huwelijk na 1 januari 2018 en tijdens het huwelijk sluiten man en vrouw samen een nieuwe lening waarmee de oude schuld van de man wordt voldaan. Is die tweede lening een gemeenschapsschuld of een privéschuld? Het is een gemeenschapsschuld, partijen zijn die lening namelijk samen aangegaan tijdens het huwelijk.

Wat zijn de gevolgen als een schuld wordt aangemerkt als een gemeenschapsschuld?

Gemeenschapsschuld of privéschuld

De vraag of een schuld privé is of in de gemeenschap valt, is van belang voor de onderlinge draagplicht tussen partijen, dus voor de vraag wie van beiden de schuld moet gaan voldoen aan de schuldeiser en in welke verhouding dat moet gebeuren. Dat spreken partijen samen af, en laten zij vastleggen in een convenant. Dat convenant is echter alleen rechtsgeldig tussen twee partijen. Schuldeisers hebben hier geen boodschap aan. Schuldeisers kunnen zich namelijk verhalen op beide echtgenoten als de echtgenoten gehuwd zijn of waren.

Maar let op: schuldeisers mogen niet zomaar alle schulden verhalen op beide echtgenoten. In de wet staat namelijk dat een schuldeiser een schuld van één partij kan verhalen op het privé vermogen van die partij en op het gemeenschapsvermogen van het huwelijk. Een schuldeiser mag tijdens het huwelijk niet verhalen op het privé vermogen van de andere partij. Het maakt daarbij niet uit of het een gemeenschaps- of privéschuld is. Het maakt ook niet uit of partijen vóór of na 1 januari 2018 zijn gehuwd. Deze artikelen zijn namelijk ongewijzigd gebleven.

Een voorbeeld: De man heeft voorafgaand aan het huwelijk een schuld aan bank A. Hij treedt in het huwelijk. Door het huwelijk blijft dit een privé schuld. De man moet deze dragen, ofwel afbetalen aan bank A. Als de vrouw de schuld mede aflost in het huwelijk, zal de man deze aflossing aan haar moeten vergoeden. Tot zover de onderlinge draagplicht tussen partijen. Maar stel dat de man tijdens het huwelijk niet betaalt aan bank A. Waar kan bank A zich dan op verhalen? In principe op het privévermogen van de man, dus bijvoorbeeld op een auto die hij ten huwelijk heeft aangebracht. De bank mag ook verhalen op het gemeenschapsvermogen, dus op een gezamenlijke spaarrekening van man en vrouw. Als dat gebeurt heeft de vrouw een vordering op de man want zij heeft ten onrechte meebetaalt aan zijn privéschuld. Mag de bank ook beslag leggen op een privé spaarrekening van de vrouw die zij heeft als gevolg van een erfenis? Nee, dat kan niet, want het betreft een privévermogen van de vrouw en daarop mag de schuldeiser van de man geen beslag leggen tijdens het huwelijk. 

Dit is natuurlijk anders als beide partijen hebben getekend voor een schuld. Dan zijn zij beiden hoofdelijk aansprakelijk en zijn zij tijdens het huwelijk hoofdelijk aansprakelijk voor het gehele bedrag richting bank A. Bank A kan dus bij beiden het gehele bedrag halen.    

Wat gebeurt er met het verhaalsrecht na ontbinding van het huwelijk?

Een voorbeeld: De vrouw koopt een auto met een krediet van bank A tijdens het huwelijk. Het betreft een gemeenschapsschuld, de schuld is namelijk ontstaan tijdens het huwelijk. Er volgt een echtscheiding. In de onderlinge draagplicht moeten beide echtgenoten de schuld dragen bij helfte want het is een gemeenschapsschuld. Waar kan bank A zich op verhalen?  Nadat het huwelijk is geëindigd kan de bank de vrouw aanspreken. De vrouw is immers contractant en uit dien hoofde aansprakelijk. Omdat het een schuld is die tijdens het huwelijk is aangegaan wordt de man na het huwelijk voor het gehele bedrag tevens hoofdelijk aansprakelijk tegenover de schuldeiser. Dus als de vrouw haar deel van de schuld niet betaalt, kan de bank zich ook verhalen op de man. Echter, de bank mag na de echtscheiding slechts beslag leggen op hetgeen de man toebedeeld heeft gekregen uit de echtscheiding. Dus de schuldeiser mag na de scheiding beslag leggen op een bankrekening die de man uit de scheiding heeft gekregen, maar bijvoorbeeld niet op zijn loon, omdat dit niet uit de scheiding is verkregen. 

Dit is weer anders als tijdens het huwelijk beide partijen voor een lening hebben getekend. Beide partijen zijn dan contractant en dus volledig hoofdelijk aansprakelijk voor het gehele bedrag, zowel voor als na de scheiding, ongeacht wat partijen samen in hun convenant hebben afgesproken. Als u in het convenant hebt afgesproken dat u beiden ieder de helft van een schuld betaalt en de ander komt deze afspraak niet na, dan komt de schuldeiser voor het gehele bedrag bij u. Als dat gebeurt, kunt u regres nemen op de ander. U vordert dan van uw ex-partner betaling van de helft van de schuld aan u.   

Schulden in en na een huwelijk, het blijft een juridisch lastig onderwerp. Daarom loont het om dit door een gespecialiseerd advocaat familierecht te laten beoordelen. In sommige gevallen kunnen schuldeisers namelijk geen verhaal halen, of bestaat er recht op vergoeding van de ene aan de andere echtgenoot.

Voor meer informatie bel gerust: 085-0769036 of info@kadanzadvocaten.nl https://www.kadanzadvocaten.nl U kunt bij ons terecht als u op zoek bent naar een gespecialiseerde advocaat familierecht