Op 2 augustus is de Wet betaald ouderschapsverlof ingegaan. Als ouder of verzorger met een arbeidsovereenkomst kun je een uitkering krijgen over maximaal 9 weken van je ouderschapsverlof. Deze uitkering kan vanaf 9 augustus worden aangevraagd bij het UWV. In deze bijdrage kun je meer te weten komen over de wet. Wie kan het aanvragen, wat zijn de voorwaarden en hoe hoog is de uitkering? Deze en andere vragen zullen in deze bijdrage worden besproken.
Uitbreiding van het ouderschapsverlof
Er bestaan al allerlei verlofregelingen, zoals het zwangerschaps- en bevallingsverlof en het aanvullend geboorteverlof. Deze verlofregelingen zijn geregeld in Wet Arbeid en Zorg (WAZO). Zo hadden werknemers op grond van deze wet al recht op 26 weken onbetaald ouderschapsverlof. Met de nieuwe regeling wordt het ouderschapsverlof verder uitgebreid. Vanaf 2 augustus 2022 kun je 9 werkweken betaald ouderschapsverlof opnemen en daarvoor een uitkering van UWV krijgen. Je kunt het verlof flexibel opnemen. Bijvoorbeeld een aantal uren per dag verdeeld over meerdere weken. Het verlof moet binnen 1 jaar na de geboorte van het kind worden opgenomen. Of binnen 1 jaar na opname in het gezin, als het om een adoptie- of pleegkind gaat en het kind nog geen 8 jaar is. De regeling is er overigens niet alleen voor werknemers. Ook alfahulpen of directeur-grootaandeelhouder (DGA) kunnen betaald ouderschapsverlof aanvragen.
Voorwaarden
Om recht te hebben op ouderschapsverlof moet je ouder zijn van een kind. Het gaat niet alleen om de biologische ouders, maar ook adoptieouders en ouders die een kind hebben erkend, hebben recht op het verlof. Tevens hebben werknemers die geen wettelijk ouder zijn, maar met een kind samenwonen en deze verzorgen en opvoeden, recht op het verlof. Je moet wel werkzaam zijn op basis van een arbeidsovereenkomst of alfahulp of DGA zijn. Het betaalde verlof moet in het eerste levensjaar van het kind worden opgenomen. Daarna is het niet meer mogelijk. De weken die echter je niet opneemt in het eerste levensjaar kun je daarna nog onbetaald opnemen tot de achtste verjaardag van het kind. Als het gaat om een adoptie- of pleegkind, dan moet je het betaald ouderschapsverlof binnen 1 jaar opnemen nadat het kind onderdeel is geworden van het gezin. Hierbij geldt nog als aanvullende voorwaarde dat het kind op dat moment maximaal 8 jaar oud mag zijn. Het ouderschapsverlof geldt ook voor sommige ouders die vóór de invoering van de wet een kind hebben gekregen. Het kind moet op 2 augustus 2022 jonger dan 1 jaar zijn. Ook moeten ouders op dat moment werknemer zijn. En nog niet het volledige recht (26 maal de arbeidsduur per week) op ouderschapsverlof hebben opgenomen. Ook in deze situatie geldt dat alleen betaald ouderschapsverlof kan worden opgenomen in het eerste levensjaar van het kind.
De aanvraag
Als je als werknemer betaald ouderschapsverlof wil opnemen dien je een verzoek in bij je werkgever. Je werkgever kan vervolgens bij het UWV een aanvraag indienen voor de uitkering. Dit kan overigens pas nadat het verlof is opgenomen. Het verzoek tot (betaald) ouderschapsverlof moet ten minste 2 maanden voor dat het verlof ingaat schriftelijk zijn ingediend. In het verzoek moet ook het aantal uren staan dat je als verlof wil opnemen en de verdeling van deze uren over de week. Mocht de opname van ouderschapsverlof tot problemen leiden in het bedrijf, dan heeft de werkgever de mogelijkheid om, mits je daarmee instemt, de inroostering van het verlof anders vast te stellen wegens een zwaarwegend bedrijfs- of dienstbelang. Wat een zwaarwegend bedrijfs- of dienstbelang is, zal de praktijk moeten uitwijzen. Je kunt bijvoorbeeld denken aan een situatie dat de personeelsbezetting krap is en aantoonbaar problematisch wordt als je op die dag verlof wil opnemen. In overleg kan dan een andere verlofdag worden vastgesteld. Je werkgever zal wel dan wel binnen 4 weken voor de ingangsdatum van het ouderschapsverlof moeten laten weten dat er sprake is van een zwaarwegend bedrijfs- of dienstbelang. Je moet wel altijd de mogelijkheid krijgen het verlof op te kunnen nemen. Mocht je onverhoopt arbeidsongeschikt worden dan kun je je werkgever verzoeken het verlof te stoppen en het nog resterende betaald ouderschapsverlof op een ander moment op te nemen.
De hoogte van het betaalde ouderschapsverlof
De hoogte van het betaald ouderschapsverlof is 70 procent van het dagloon. Let op er geldt een maximum dagloon (per 1 juli 2022 is dat € 232,90 bruto per dag, € 5.065,58 bruto per maand en dat wordt door het UWV twee keer per jaar aangepast). Wel zou je op grond van de arbeidsovereenkomst of cao recht kunnen hebben op een aanvulling. Tijdens het betaald ouderschapsverlof bouw je gewoon vakantiedagen op. Dit geldt ook voor de vakantiebijslag. Deze wordt in principe alleen opgebouwd over hetgeen aan ouderschapsverlof wordt betaald. Daarentegen vindt er gedurende het betaald ouderschapsverlof geen opbouw plaats van een eventuele eindejaarsuitkering. Het staat overigens vrij dat er andere afspraken worden gemaakt tussen jou en je werkgever.
Uitvoering door het UWV
Hoewel je het verzoek om betaald ouderschapsverlof op te nemen indient bij je werkgever, wordt de regeling, zoals overigens ook de andere verlofregelingen, uitgevoerd door het UWV. Het UWV legt het verlof en de hoogte van de uitkering vast in een beschikking. Ben je alfahulp of DGA dan vraag je de uitkering betaald ouderschapsverlof zelf aan bij UWV. Voor de uitvoering betaald ouderschapverlof is aansluiting gemaakt op het bestaande bezwaar- en beroepsproces van UWV. Een belanghebbende (werkgever en/of werknemer) kan bezwaar (en daarna eventueel beroep) aantekenen tegen een beslissing van het UWV rondom het betaald ouderschapsverlof.
Neem bij vragen over het betaald ouderschapsverlof op met Pieter van der Meulen van Kadanz Advocaten. Dat kan telefonisch 085 0769036 of per e-mail vandermeulen@kadanzadvocaten.nl. Ook bij vragen over andere verlofregelingen Zoals het zwangerschapsverlof en bevallingsverlof, geboorteverlof, zorgverlof of calamiteitenverlof kun je contact opnemen. Zoekt u een arbeidsrechtadvocaat in Tilburg of Breda? Neem dan contact op met Kadanz Advocaten.